DINIKY NY FO

"Misy tsiambaratelon'ny fo, tsy ho azon'ny saina takarina na oviana na oviana" B. Pascal

Ho anareo mpitondra fiarakodia

harilova | 21 Jiona, 2007 21:19

Fiara diso lalanaAza adino fa mitombo folo indray ny lalànam-pifamoivoizana ho an’ny Mpamily katolika. Navoakan’ny “Seza Masina”[1] tamin’ny 19 jiona 2007 manko ireto didy folon’ny mpamily fiarakodia ireto (jereo eto) .

  

  1. Aza mamono olona
  2. Aoka mba ho fitaovam-pifamoivoizana mampiombona ny olona ny lalana fa tsy ho sanatria hampidi-doza mahafaty.
  3. Hanampy anao hisoroka ny tsy nahy mampidi-doza ny fahalalam-pomba, ny fandeferana sy ny fahamalinana.
  4. Aoka ianao halala-tanana, ka hanampy ny namana sahirana, indrindra ireo niharan’ny lozam-pifamoivoizana.
  5. Aoka ianao tsy ho sanatria hampiasa ny fiarakodia hireharehana ho matanjaka, na mpanjakazaka na ho sanatria hanosika anao hanao fahotana.
  6. Reseho lahatra am-pitiavana ny tanora sy ireo tsy tanora intsony mba tsy hikiry hitondra fiarakodia rehefa hitanao fa mety hampidi-doza izany.
  7. Tohano ny fianakavian’ireo niharan'ny lozam-pifamoivoizana.
  8. Amin’ny fotoana mampety izany dia ampihaony ilay niharan-doza sy ny mpamily nahavanon-doza mba higohan'izy ireo ny herim-panafahana azo avy amin’ny fifamelana.
  9. Eny an-dalana, aoka ianao hiandany amin’izay osa kokoa.
  10. Mahatsiarova tena mandrakariva ho tompon’andraikitra eo anatrehan’ny hafa.

Dia ampiako iray izay tsy hiainan’ny ao Vatikana hoe :

"11. Aoka tsy hakarina intsony ny vidin’ny solika sy ny saran-dalana."

[1] Santa Sede,, Saint Siège… ka izay mipetraka eo anie mba ho tena masina ihany koa.

Ankapobeny | Rohy maharitra | Hevitra (2) | Verindrohy (trackback) (0)

Eokaristia : Fanompoana

harilova | 09 Jiona, 2007 23:29

Ny Finoana fa ny Andriamanitry ny Katolika dia naka endriky ny Mofo sy ny Divay, dia tsy finoanoam-poana tsy akory fa hifotoran'ny fiainana manontolo mihitsy.

Santionan'ireo fampianarana  momba ny Eokaristia no hifampizarako aminao eto ma hahitana izay fifandraisan'ny Eokaristia sy ny Fiainana andavanandro izay :komonio

Ny Vatana aman-dRan'i Kristy

Azonao vakiana ireto andalan-tsoratra masina ireto hanampy anao bebe kokoa hahazo ny fifampizarana :

Vakiteny I : Jenezy 14, 18-20
Nanolotra mofo sy divay i Melkisedeka

Salamo 109 : Ianao mpisorona mandrakizay araka ny fanaon'i Melkisedeka

Vakiteny II : 1 Korintiana 11, 23-26
Isaky ny mihinana ity mofo ity sy misotro amin'ity kalisy ity ianareo, dia manambara ny nahafatesan'ny Tompo.

Evanjely : Lioka 9, 11b-17

Nihinana izy rehetra ka voky

Tamin'izany andro izany, i Jesoa niteny tamin'ny vahoaka ny amin'ny Fanjakan'Andriamanitra sady nanasitrana ny marary. Efa ho hariva ny andro ka nanatona Azy ny roa ambin'ny folo lahy nanao taminy hoe: "Ravao ny vahoaka handeha hitady fandriana sy hanina any amin'ny vohitra sy ny saha manodidina, fa aty an'efitra isika izao". FA hoy Izy tamin'izy ireo : "Omenareo hanina izy". Dia namaly izy ireo nanao hoe : "Tsy manana afa-tsy mofo dimy sy hazan-drano roa izahay, raha tsy hoe handeha hividy angaha izahay, mba hisy hohanin'ireo vahoaka be ireo". Fa tokony ho dimy arivo lahy izy ireo. Dia hoy Izy tamin'ny mpianany : "Asaivo mipetraka mitsitokotoko dimampolo avy ny olona". Dia nataon'izy ireo izany, ka nasainy nipetraka daholo izy ireo. Tamin'izay, noraisin'i Jesoa ny mofo dimy sy ny hazandrano roa, dia niandrandra ny lanitra Izy ka nitso-drano azy ary novakiany sy nozarainy tamin'ny mpianany, mba haroson'izy ireo eo anoloan'ny vahoaka. Dia nihinana izy rehetra ka voky. Dia nentina ny sombintsombiny sisa tsy lany ka nahafeno sobika roa ambin'ny folo.

 

Fifampizarana

Ankoatra ny "procession" entina hanehoana ampahibemaso ny finoana sy ny fanajana sy Sakramenta Masina atao amin'ity andro ity ao amin'ny Fiangonana Katolika, dia tiako ny manomboka ny fifampizarana ny Tenin'Andriamanitra amin'ny hoe "omenareo hanina izy ireo". Ilay tenin'i Jesoa tamin'ny Apostoly. Tsara homarihina fa ireo Apostoly ireo, (mialoha io Evanjely io, Vakio Lk 9, 1-11a) rehefa avy nitantara ny traikefam-piainany tamin'i Jesoa dia nentiny tany an-tany efitra, mangingina, mba hiala sasatra, mba haka fampianarana vaovao, na koa mba hila fanazavana amin'ny mety ho olana sedraina amin'ny fitoriana ny Fanjakan'Andriamanitra. Rehefa tonga anefa ny vahoaka dia noraisin'i Jesoa am-pitiavana. Toa tsy nahoany akory ireto mpianany niasa mafy ho Azy, mpianatra izay nanaraka ny teniny ka tsy nitaky karama fa nihinana ihany izay naroson'ny olona...

Nony hariva ny andro, nanomboka niakatra ny tambavin'ny apostoly, ankoatra ny harerahana, eo koa ny hanoanana efa mamely. Tsy tanan'izy ireo intsony ny ahiahiny ka naborany an'i Jesoa : "Ravao ny vahoaka hitady hanina sy kodoro". Raha miverina amin'ny traikefam-piainantsika andavan'andro isika dia hahatsapa fa tsy ny vahoaka loatra no noana, tsy ny vahoaka loatra no mitady kidoro hialana sasatra. Ny harerahan'ny Apostoly, ny hanoanan'ny Apostoly no nanosika azy ireo hiala tsiny ka nataony hisolo vaika azy ny vahoaka. Raha ny marina manko, zaran'ny vahoaka aza ny hitafa sy hitoetra miaraka amin'ilay Mpaminany izay efa nampitampim-bava an'i Eroda (Lk 9, 7-10).

Ao anatin'izany hanoanana sy harerahana izany indrindra no nanirahan'i Jesoa azy ireo "hanome hanina" ny vahoaka, hanompo ny vahoaka, hahatsapa ha ny faorian'ny tena, ny harerahana dia manokatra koa ny maso hahalala ny fahorian'ny hafa, kanefa tsy hijanona amin'izay fa hitady vahaolana. Ny hala olana amin'ny tsy fahampian'ny ho enti-manana tsy vahaolana manakana ho amin'ny "fanompoana". Ampy ho an'ny Tompo ny kely hany mba nananany : mofo dimy sy hazandrano roa. Ilainy kosa anefa ny zotom-po hisahirana, hisikina hanompo : mba diniho moa ny hamorona antoko zato izany e (5000 amin'ny tsi-dimampolo tsi-dimampolo), tsy asa moramora. Nefa dia notanterahin'ny apostoly an-jotom-po. Rehefa avy eo mbola nampihinana ny olona sy nanangona ny sisa tsy lany.

Izany no Eokaristia : Fanompoana. Raha nitantara ny Fanasana farany niarahan'i Jesoa sy ny Mpianany i Joany dia tsy fanasana "sakafo" no notantarainy fa fanasana "tongotra" (Jn 13, 1ss) : ny fanaovany ny asan'ny mpanompo, ny andevo, ny fanasana tongotra. Raha mitantara ny namoronana ny Eokaristia i Paoly (vak II : 1 Kor 11)) dia nanafatrafatra hoe  "isaky ny mihinana ity mofo ity sy misotro amin'ity kalisy ity ianareo dia manambara ny fahafatesan'ny Tompo mandra-pihaviny". Izany tokoa satria notanterahin'i Kristy tamin'ny fanolorany ny tenany sy ny rany ho antsika izay nosantariny tamin'ny alakamisy masina niaraka tamin'ny Mpianany.

Fa isaky ny manolotra ny "mofo sy ny divay vokatry ny tany sy ny hasasaran'ny olombelona" isika[1] dia "mahatsiaro an'i Jesoa. Nafarany manko ny hanao lamesa "ho fahatsiarovana Azy"[2]. Fanatanterahana ny didiny izany.

Tsaroantsika ny Salamo 109 milaza hoe :
" Tenin'ny Tompo amin'ny Tompoko,
"Mipetraha eto an-kavanako
izaho hanao ny fahavalonao
ho fitoeran-tongotrao"...
Ny Tompo ho eo ankavananao
mandripaka mpanjaka am-pahavinirana...

Ny eo an-kavanana, araka ny kolon-tsaina jody dia izay mpanatontosa iraka : noho izany rehefa manaiky hanatontosa ny didin'i Jesoa isika, manaiky hijjoro eo an-kavanany, dia izy kosa no hijoro eo an-kavantsika, hamaly ny vavaka ataontsika aminy... Mila fandinihana lalina io salamo io.

Fa inona moa ny didin'ny Tompo? Raha tsy ny didim-pitiavana, ilay fitia vonona hanompo hatramin'ny fara-fofonaina. Dia izay ny Eokaristia. Manaiky hanompo ny hafa, eny fa na dia taorian'ny asa aman-draharaha nanirahana aza tahaka ireto apostoly efa reraky ny asa fitoriana. Izany no hahafahantsika mifampizara ny kely mba hananana tahaka an'i Abrahama, hitsinjovana ny fiainam-piangonana sy ny mahantra (rakitra), na tahaka an'ireo apostoly tsy hihambahamba hanolotra ny iraimbilanja ho bemiray hampivoatra ny fiaraha-monina.

Misy heviny ary araka izany ny Sorona atolotra rahefa i Kristy no tsaroana eo am-panolorana azy, ka hampahafana ny fo amin'ny famoaboasana ny Tenin'Andriamanitra (Lk 24) sy hampahiratra ny maso hahita ny endrik'Andriamanitra tsy voakosoky ny fahotana sy ny fahantrana ao amin'ny mpanota sy ny fadiranovana. Ny tena olon'ny Eokaristia dia afaka mahita ilay olona nohariana hitovy endrika amin'Andriamanitra ao amin'ireo tokony hoheverina ho fahavalony...

Olon'ny Eokaristia ve ianao?

Aza kivy fa ivereno ventesina ny antsa mialoha ny Evanjely hoe :

Ry Jesoa Mpiandry ondry tsara,

Mamindrà fo aminay

aoka ianao no hanina mamelona sy manohana anay

ary aoka ianao hampahita anay ny soa

any amin'ny tanin'ny velona.


[1] Jereo lamesa (fanomanana ny tolotra)

[2] Miverina in-droa amin'ny vak II

Niova farany ( 09-06-2007

Soratra Masina | Rohy maharitra | Verindrohy (trackback) (0)

Ny Finoana (Jn 16, 12-15)

harilova | 01 Jiona, 2007 18:37

Raha nanafatra ny mpianany i Jesoa hoe "mbola manana zavatra betsaka holazaina aminareo aho, nefa tsy zakanareo ankehitriny..." (Jn 16, 12-15) dia midika fa mila fandalinana mandrakariva ny finoantsika. Tsy zavatra noraisina ka tahirizina manko ny finoana fa tahaka ny afo ka tsy maintsy mila ny kitay sy ny donak'afon'ny finiavana mba hitahirizana azy tsy ho faty.  

1- Lova ny Finoana

Ny Fanahy izay hitari-dalana antsika ho amin'ny marina rehetra dia "tsy hiteny araka ny nahiny" fa hanambara izay rehetra reny... atao ahoana no hino an'izay tsy mbola re, hoy i Paoly, ary atao ahoana no handre raha tsy misy mpitory? (Rom 10, 14-15). Araka izany, ny Finoana dia "zavatra" mialoha antsika, tsy sanatria noforonin'ny saina fa kosa Lova ifandovana, ka ny hany loharano ipohirany dia Andriamanitra Ray mandefa ny Fanahy hiteny sy hitsòka amin'izay tiany.

2- Ifandovana amin'ny traikefam-piainana ny Finoana

Ny fijoroana ho vavolombelona ihany no hahafahana mampita ny tena finoana (Jn 3, 32). Ny Fanahy handray ny Finoana avy amin'i Kristy dia hampita izany amintsika. Tsy hiteny ho azy ny Fanahy fa hilaza ny zavatra ho avy : ny fanomezam-boninahitra an'i Kristy. Ny fitsipika ho an'ireo te hitory ny finoana, hoy ny Papa Gregoire Lehibe (532–604), dia tokana ihany : ao amin'ny fibanjinana ny Misterin'Andriamanitra, tahaka an'i Moizy izay miditra matetika ao amin'ny Tranolay fihaonana mba hiresaka amin'Andriamanitra, mba ho vonona hanompo marina ny vahoakany.

Ilay lovam-panahy nolraisintsika dia mitsimoka, mivelatra ka zary hazo ialofan'ny Voromanidina (Mt 13, 31). Ny Mpamboly mikarakara, fa miankina amin'ny tany ihany koa ny famokarana. Dia ho sanatria ve misy saha tsy azo karakaraina sy asiana zezika mba hamokatra? Ny fiainan'ny tsirairay azy araka izany no zary endrika hitaran'ny finoana. Raha toa ka tsy lasa fiainana ho an'ny Mpandova ny Finoana dia tsy afaka ny hamokatra.

3- Mahakasika ny atifanahy lalina ny finoana

"Ahy izay rehetra an'ny Raiko" hoy i Jesoa. Nolazaintsika fa loharanon'ny finoana ny Ray, nefa ilay finoana raisintsika kosa dia iezahantsika ho zary aina ivelomana, ka tsy ny tahotra an'Andriamanitra na noho ny henamason'ny fiaraha-monina no hibaiko fa ny fo amam-panahy babom-pitiavana ka te hamaly fitiavana.

Dingam-piainana araka izany ny fahamatoran'ny finoana ka raha mbola tsy mandrakotra ny fahamariana rehetra izy tsy tonga amin'izany fahamatorana izany. Raha mbola mahita fahamarinana hafa ankoatra izay inoantsika isika dia mbola hivaralila hatrany. Ny "marina" manko no hanafaka antsika  (Jn 8, 32), satria izay miaina araka ny marina dia tsy hatahotra ny hijoro ho vavolombelona (Jn 3, 21).

Tsy natao hampatahotra antsika izany sanatria, satria ankoatra ny fahavononantsika hiasan'ny anahy dia ny Fanahy no handvorary izany ao amintsika. Tsy manafoana velively ny anjara tandrify antsika anefa ny fahasoavana fa mandavorary kosa izay efa natombony ao am-pontsika ary manosika ny finiavantsika hizotra ho amin'ny marina. Ny hany andrasany? Ny "ENY" tsy misy famahony avy amintsika.

Soratra Masina | Rohy maharitra | Verindrohy (trackback) (0)

 
Accessible and Valid XHTML 1.0 Strict and CSS
Powered by LifeType - Design by BalearWeb