DINIKY NY FO

Misy ve ny lanitra?

Manoloana ny zava-misy diavintsika izao, ny hamafin’ny fiainana etsy andaniny, ny hasarotan’ny fitandremana mba hadio fitondrantena etsy an-kilany, dia manontany tena aho hoe : “Misy ve izao lanitra izao?”

Ny Filazantsara anio hifampizarako aminao dia ny ao amin’i Lioka 15[1], mitantara ilay zanaka mpandany, nangataka ny anjara lovany mba hiala ao an-tranon-drainy. Mazava loatra fa ny mangataka lova mbola velona izany, hafahafa ihany satria toa milaza amin-dRainy hoe : tsy misy ilako anao ra-Bainina fa omeo ny saosy de samy vita. Tsy miditra amin’ny resaka lalàna na amin’ny mety ho fihetsiky ny Rainy aho[2], fa te hanisy tsindrim-peo kosa amin’ity fihetsiky ny zanaka nitsipa-doha laka-nitana.

Dia lasa ilay zatovo nandany ny fananany tamin’ny vehivavy janga sy ny filibàna. Tsy nivaky loha ny hihary ka niafara tamin’ny fiandrasana kisoa[3]. Dia teo vao nody ny sainy, teo vao tsapany fa kay tsy niteniteny foana ny Ntaolo nilaza hoe “Velezo ny vy dieny mafàna”, na hoe “Mitsangàna dieny mbola malaina fa rehefa mazoto tsy afaka intsony”. Entina ilazàna indrindra  ity toetra izay tsy mba nitsinjo ny vodiandro ho merika … satria leon'ny asa sy ny irakiraka tao an-tranon-dray kanjo voan'ny tsy fidiny any an-tany lavitra.

Dia tapa-kevitra ny hody, satria toa tsaratsara kokoa ny an-devo ao an-tranon-drainy noho ny mpiasa any an-tranon’olona…

Dia niverina tany an-tranony… ary mbola lavitra dia notsenain-dRainy, ary nampiankanjoiny, nokiraroiny ary nasiany peratra ny tanany[4]…

Fa ny tena loza dia ity : kay ilay zokiny koa tsy faly amin’ny rainy fa tsy sahy niala tao an-trano fotsiny : “izaho nanompo anao teto foana nefa tsy avelanao mirevy hiaraka amin’ny namako akory…” Fialonana ve? Zavatra mahazo antsika matetika izany, heveriko fa tsy izay loatra no tian’i Jeso holazaina… Tsy hoe sanatria tsy mandrava ny maha-zanaka ny hadalana vita, ka andeha hanararaotra hanao izay danin’ny kibo koa ilay zokiny… Ny lanitra ho Azy, izany hjohe ny fahasambarana, dia ny mitoetra ao an-tranon-dray, na dia lanaky ny asa sy ny fanompoana aza, kanefa mahatsiaro fa zanaka…

Ny faratampon’ny fahasambarana ho an’ny Kristianina dia ny mahatsapa fa “zanak’Andriamanitra”. Sady i Jesoa no nilaza fa ny Fiainana mandrakizay dia ny “mahalala an’Andriamanitra ilay tokana – ilay Rain’i Jesoa Kristy–  sy Jesoa Kristy ilay nirahiny.” (Jn 17,3)

Dia samia ary mandini-tena izay milaza ho mpikatsaka ny fanjakan’ny lanitra raha mahatsapa izany fahasambaran’ny maha-zanaka izany, na sanatria ho toa ilay zokiny, tsy te hiala ny tranon-dRainy nefa mahatsiaro tena ho mitovy amin’ny andevo…

Ny fahasarotan’ny Fiainana ve manampy antsika  hahatsapa ny fitiavan’Andriamanitra? Ataoko fa tsy fandemen-tsaina velively ny mikatsaka fahasambarana. Efa natoron’i Kristy antsika ny lalana ho amin’izany fahasambarana izany : ny Fitiavana izay manosika antsika hiarina mandrakariva raha sendra lavo, manakana antsika tsy hivari-lavo… ilay fitiavana manampy antsika hahita mandrakariva ny endrik’Andriamanitra tsy azo kosehina ao amin’ny olon-drehetra, eny fa na dia ao amin’ireo heverin’ny fiaraha-monina ho fahavalom-pirenena aza.

Mampalahelo anefa fa maro no mitalaho amin’ny Tompo ny famindram-pony fa vitsy no mahazo ny famindram-po avy aminy satria tsy sahy nanokatra ny fony mba hino fa azo atao tsara ny mibebaka[5]….

Vao manomboka ny karemy dia resaka fakam-panahy no resahina : “Nentinin’ny  Fanahy any an’efitra i Jeso mba halaina fanahy...” (Lk 4, 1-13). Lalana tsy maintsy hodiavina araka izany ny fakam-panahy saingy kosa ahoana no fomba hiainana azy? Andriamanitra ve no maka Fanahy?
I Jakoba, Apostoly nanoratra fa tsy Andriamanitra no maka fanahy, fa avy amin’ny filan-dratsintsika (Jk 1, 13). I Paoly kosa indray milaza fa tsy maka fanahy mihoatra izay zakantsika isika, fa isaky ny fakam-panahy dia anomezany antsika fahasoavana hahazakana azy (I Kor 10, 13ss) ...I Jeso rahateo no nampianatra antsika hivavaka, mba tsy hoentin’Andriamanitra amin’ny fakam-panahy... I Lioka manokana ao amin’ny Evanjely nosoratany dia milaza fa ny Fanahy no nitondra an’i Jeso ho any an-tany elitra mba halaina fanahy… ny Demony[1] no mpaka fanahy.
Misy zavatra telo tiako hotsipihana manokana : nahoana isika no alaina fanahy? Inona ny fakam-panahy mety hahazo antsika? ary ahoana no handresena azy?

Ny anton’ny fakam-panahy :
Raha vao vita batemy tao amin’ny ranon’i Jordany i Jesoa dia lasa tany an’efitra. Raha ny tena marina dia tsy ny halaina fanahy loatra no anton-diany [raha jerena ny fizotry ny tantara], fa kosa ny hanomana ny asa fitoriana nanirahan’ny Ray azy (“mission”)[2]. Dia mazava loatra araka izany fa tsy manakana velively ny fakam-panahy ny fahasoavana raisintsika amin’ny sakramenta fa vao mainka aza manosika antsika ho amin’ny fakam-panahy. Mazava loatra fa fanamafisana ny fiantsoana izany ny fakam-panahy. Ny faniriantsika te hivavaka, te-hanapa-kevitra ho masina satria karemy ny andro, dia tsy maintsy hisedra ny fakam-panahin’ny Demony. Tsy sakana velively ho amin’ny fanamasinan-tena araka izany ny fakam-panahy.

Karemy, tsy lalan-davitra any an'efitra toy ny nataon'ny zanak'Israely fahiny no atao, fa lalana tsy mihoatra ny 2 (roa) metatra ao an'efitra, dia ao amin'ilay efitrano irian'i Jeso hirindrinan'izay te hivavaka marina tokoa amin'ny Ray, ilay Ray izay mahita ny miafina sy mamaly soa mangina (Mt 6, 1-18)...
Raha toa ka tany an-tany efitra no mahazatra ny Jody amin’ny fanomanam-panahy, dia ao amin’ny efitra manginan’ny fo no iantsoan’i Jesoa antsika kosa hisantatra ity Karemy ity. [Evanjely vakiana ny  andro fanosorana lavenona io.]
Ny mihositra lavenona dia fomba nolovaina avy amin’ny kolotsaina jody. Lavenona izay sady midika ny maha-tsinontsinona ny olombelona, no midika ihany koa ny tena fibebahana marina…
Ny efapolo andro fanomanana ny Paka[1] araka izany, dia manomboka ao an-tampon-doha, amin’ny fanosorana lavenona, mandalo ao amin’ilay efitrano manginan’ny fo mba hivavaka sy hifady hanina[2], hiezaka ho tonga any am-paladia, dia ilay fanasan-tongotra nataon’i Jesoa ho an’ny Mpianany…ny alakamisy masina…(Jn 13, 1-20).
Raha ny Paka no fototry ny finoantsika kristiana (IKor 15,17ss) dia mazàva loatra fa tsy azo atao ambanin-javatra ny fanomanana izany fety izany… asa angamba hoy ianao hoe inona ary no hatao?
Azonao jerena ny hafatry ny Papa, fa ny afatrafarako aminao dia ity : ny hahafantaranao fa mandroso ho amin’ny fankalazana ny Paka ianao, dia ny fanekenao hihetry tena hanompo ny hafa…
Tsarovy fa i Joany, raha nitantara ny namoronana ny Eokaristia, ilay santatry ny Paka, dia nisafidy ny fanasan-tongotra…
Roa metatra no angatahina aminao, tsy lalana lavitra nefa tsy vita mora, tsy ho vitanao amin’ny herinao irery nefa tsy hanary toky isika satria efa tia antsika Andriamanitra.
Mety hanontany ahy ianao hoe : raha tia antsika izy, nahoana no atsahatra ny fiderana azy mandritta ny Karemy ka tsy hiraina ny “aleloia?”

[2] Tsy azo adinoina fa tsy ny fijalian’ny ny hanoanana no mahafaly ny fiangonana fa ny fahafoizana izay tsy hohanina mba hamonjena ny tsy manan-ko hanina. Vavaka fisaorana (prefasy) fanao amin'ny Kremy dia milaza fa manaketraka ny fitiavan-tenantsika ny fifadian-kanina ka mampahazo hanina ny mahantra... mampisondrotra ny fanahy ka manome hery hiady amin'ny fahazaran-dratsy no sady mampitombo ny hatsaram-panahy...

Tsy lalan-davitra any an'efitra toy ny nataon'ny zanak'Israely fahiny no atao, fa lalana tsy mihoatra ny 2 (roa) metatra ao an'efitra, dia ao amin'ilay efitrano irian'i Jeso hirindrinan'izay te hivavaka marina tokoa amin'ny Ray, ilay mahita ny miafina sy mamaly soa mangina (Mt 6, 1-18)...
Mahafaly ahy ny mizara aminao ny hafatry ny Papa amin'ity Karemy[1] ity. Hafatra izay manampy antsika hizotra io la lana any an’efitry ny Karemy io.
“Hijery ilay nolefoniny izy ireo” (Jn 19, 37)
Andalan-kevitra efatra no entin’ny Papa milaza fa ao amin’i Jesoa voafantsika eo ambony hazofijaliana no hahafahantsika mahita ny hafenoan’ny Fitiavan’Andriamanitra.
Izany fitiavan’Andriamanitra izany, dia tsy fitia te hanolo-tena ho antsika fotsiny[2] fa fitia miandry antsika hamaly fitia. Ny fanekentsika ny fiantsoany no hiraisantsika aina aminy ho amin’ny famonjena antsika.
Ny hazofijalian’i Kristy no nanonitra ny fahotantsika, manaporofo izany fitiavan’Andriamanitra antsika izany, ka ny Rano sy Rà nivoaka ny lanivony tamin’Izy nolefonina no zary loharanon’ny sakramenta ho antsika. Ny ratra navelan’ny lefona no nieken’i Thomas apostoly ny maha-”Tompo sy Andriamanitra” an’i Jesoa, taorian’ny fitsanganany ho velina.
Izay no manampy antsika hihaina ny Karemy, ao amin’ny misterin’ny Eokaristia… ka ny fahatsapantsika ny fitiavan'i Kristy antsika no hanosika antsika koa, ampian'ny fahasoavany, mba hitia tsy misy fetra ny olombelona rehetra toy ny itiavan'i Kristy antsika.